อนุสาวรีย์ พระเจ้าปีเตอร์มหาราช  (The bronze horseman - monument to Peter the Great)  เป็นอนุสาวรีย์ชิ้นแรกของรัสเซีย ถูกดำริให้สร้างขึ้นโดย พระนางแคทเธอรีนที่ 2 (1762-96) ในปี ค.ศ. 1782 ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเนวา คนละฝากกับป้อมปีเตอร์และปอล เป็นอนุสาวรีย์ที่มีชื่อเสียง สวยงามเด่นเป็นสง่า เราจะเห็นตามปกหนังสือรัสเซียทั่วไป สร้างเพื่อเป็นอนุสรณ์และเกียรติประวัติแก่พระเจ้าปีเตอร์มหาราชผู้สร้างเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก แท่นทำด้วยหินแกรนิตสีแดง 1 ชิ้น ตัวอนุสาวรีย์หล่อด้วยโลหะบรอนส์  ตั้งอยู่ใกล้อาคารประชุมวุฒิสภาเก่าและตึกบัญชาการฐานทัพเรือ ห่างจาก มหาวิหารเซนต์ไอแซค ไม่มากนัก 

        มีตัวอักษรภาษาลาตินและรัสเซียสลักอยู่ที่ฐานข้อความว่า "แด่พระเจ้าปีเตอร์ที่ 1 จากพระราชินีแคทเธอรีนที่ 2 สิงหาคม ค.ศ. 1782"